Melatonin hormonu nelerde bulunur?
Türk Uyku Tıbbı Derneği (TUTD) Yönetim Kurulu Üyesi olan Doç. Dr. Zeynep Zeren Uçar, yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınından korunabilmek adına evde kalındığı süre boyunca düzenli ve yeterli uyumanın öneminden bahsediyor.
Harun Demirtaş
Melatonin hormonu nelerde bulunur?
Türk Uyku Tıbbı Derneği (TUTD) Yönetim Kurulu Üyesi olan Doç. Dr. Zeynep Zeren Uçar, yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınından korunabilmek adına evde kalındığı süre boyunca düzenli ve yeterli uyumanın öneminden bahsediyor. "Gece uyuduğumuz vakitlerde beynimiz melatonin hormonu salgılıyor. Melatonin hormonu özellikle virüsleri öldürücü bağışıklık hücrelerinin yenilenmesinde oldukça önemli bir yere sahip." dedi. Peki, Melatonin hormonu nedir, Melatonin hormonu nelerde bulunur? Sorularının yanıtı…
Melatonin hormonu nedir?
Beyinde bulunan epifiz bezlerinden geceleri uyku saatlerinde karanlık ortamlarda salgılanmakta olan melatonin, insanları çeşitli hastalıklara karşı korumakla beraber kansere karşı da kalkan görevi görmekte olan bir hormondur. Melatonin triptofan adında bir maddeden elde edilmektedir.
Karanlık fazın başlangıcı ya da sonunda bulunan ışık kısa sürede de olsa yeteri kadar şiddette olduğunda melatonin salınımını baskılanmaktadır. Melatonin salgılanması doğrudan gecenin uzunluğu ile alakalıdır. Geceleri ne kadar uzarsa melatonin hormonunun üretimi de o kadar uzun olmaktadır. Nitekim gecelerin uzun olduğu kış aylarında fazla üretilen melatonin, gündüzlerin uzadığı yaz günlerinde de azalmaktadır.
Yeterince melatonin salınımı olması için, karanlık ortamlarda uyumak gerekir. Eğer gece lambası kullanılıyorsa solgun kırmızı ışık tercih edilebilmektedir. Geceleri uykuya dalınmadan önce tablet/bilgisayar kullanılması bu hormonunun salınmasında bozulmaya sebep olabilmektedir.
Televizyon karşısında uyuklama sırasında televizyon açık olmamalı, vücut sağlığı için yeteri kadar ve düzenli şekilde uyku düzeni oluşturulmalı, iş hayatında gündüz saatlerinde çalışma tercih edilmemelidir. Uykusuzluk sorunu yaşayanlar öncelikle günlük hayat düzenlemelerini uygulamalı, çözüm bulunmadığı durumlarda melatonin takviyesi şeklinde ilaç tedavileri verilebilmektedir.
Melatonin hormonunun yararları nelerdir?
Melatoninin hormonu bağışıklık sistemini olumlu bir şekilde etkileyerek ve stresi azaltarak yaşam süresinde artışa ve yaşlanma bulgularının azaltılmasına yönelik yapılan birçok çalışma bulunmaktadır. Bağışıklık üzerine olumlu etkisi olduğu bilinen melatonin hormonunun kanser ile ilişkisi için de farklı çalışmalar yapılmıştır. Bilimsel çalışmalar ışığında deneysel şekilde melatoninin birçok tümör türünde büyümeyi sınırlandırdığı görülmüştür. Melatonin, deneysel meme tümörlerinde baskılayıcı bir role sahiptir. Melatonin tedavi edici dozlarda verilirse direkt olarak tümör hücreleri öldürücü etkiye sahip olmaktadır. Peki melatonin hormonu nelerde bulunur?
Melatonin hangi besinlerde bulunmaktadır?
Melatonin hormonunun yeterliliği için karanlıkta uyumak gerekmektedir. Başta kızılcık olmak üzere ceviz, vişne, anason, papatya, badem ile fındıkta bol miktarda melatonin bulunmaktadır. Oreksin adlı beyinde yer alan bir madde de uyku, açlık gibi zihinsel aktivitelerin üzerinde önem taşır. Karbonhidrat alımının artışı ile de oreksin düzeyi azalmaktadır. Bu da halsizlik ile yorgunluğun artışına ve metabolizmanın yavaşlamasına sebep olacaktır. Özellikle sonbahar aylarında depresyona eğilimi bulunan kişilerin protein bakımından zengin olan gıdaları tüketmesi gerekmektedir.
