Dağlık Karabağ’da İHA ve SİHA’ların Rolü

Dağlık Karabağ’da İHA ve SİHA’ların Rolü

Dağlık Karabağ’da 44 gün boyunca süren çatışmalar Azerbaycan’ın lehine sonuçlandı. Savaş sahasında kullanılan İHA ve SİHA’ların etkisinin büyük olduğu düşünülüyor.

Uzmanlar Dağlık Karabağ’da İHA ve SİHA’ların önlem alınmaması durumunda savaş ve çatışma ortamlarını ne derece etkileyebileceğini gösteren örnek olduğunu söylüyor. Ayrıca savaştan sonra Türkiye’nin de üretmiş olduğu İHA’lara olan ilgi ile talep giderek artacak gibi görünüyor.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Türkiye’nin üretmiş olduğu SİHA’lar sayesinde “değeri 1 milyar doların üzerinde olan Ermeni mühimmatının yok edildiğini” söyledi. Fakat Aliyev France 24 kanalına yapmış olduğu söyleşide elinde kaç tane İHA ve SİHA olduğuna dair herhangi bir sayı vermeyerek “yeterince var” cevabını iletti.

Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Dış İlişkiler Danışmanı ve Sözcüsü olan Hikmet Hacıyev Axios’a vermiş olduğu açıklamasında İsrail’den almış oldukları ve “kamikaze” diye adlandırdıkları İHA’ların “çok faydalı olduğunu” belirtti. Azerbaycan elindeki İHA ve SİHA’lar ile ilgili herhangi bir resmi açıklama yer almıyor.

İHA’ların rolü

Askeri uzmanlara göre İHA’lar özellikle de dağlık coğrafi yapıdan dolayı savaş uçaklarının manevra kabiliyetlerinin azalmış olduğu Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda Azerbaycan için önemli bir avantaj sağlıyor. İHA’ların Ermenistan savunma hattının zayıflatılması için taarruzların başlamadan bitmesine sebep olduğu söyleniyor. Dağlık Karabağ savaşı İHA’ların konvansiyonel savaşta ne tür rol oynadığını gözler önüne seriyor.

Yapılan analizlerin ve haberlerin sonucuna göre Azerbaycan’ın elinde Türkiye envanterine ait Bayraktar üretimi olan TB2 olduğu belirtiliyor. Bir de İsrail tarafından “dolanan mühimmat” şeklinde geliştirilen hedefe çarpıp saldırmasından ötürü “kamikaze” olarak adlandırılan Harop’un da çatışmalarda kullanıldığı yönünde bilgiler yer alıyor.

Ermenistan’ın Ağır Kayıplar Vermesinin Nedeni

Analizlere göre Azerbaycan taktiksel olarak İHA’ları etkin şekilde kullandı. Savunma analistlerine göre açık kaynak verilerinde Ermenistan ordusu araç - gereç envanterlerinin %40’ını kaybetmiş durumda. Özellikle İHA ve SİHA ile kamikaze dronelarının kullanılması Ermeni ordusunun üzerinde aşamalı bir yıkım başlattı. Ermenistan savaşta 185 tank, 1 SU-25 savaş uçağı, 4 İHA ve 451 askeri araç kaybetti. Azerbaycan ise aynı savaşta 22 tank, 1 helikopter, 25 İHA ve 41 zırhlı araç kaybetti. Uzmanlara göre buradan anlaşılan sonuç ise Ermenistan güçlerinin kamuflaj konusunda başarısız oldukları. Dağlık Karabağ sorununda İHA savaşına hazırlıksız yakalanan bir ordunun, İHA’ları etkin şekilde kullanabilen ordu karşısında neye uğradığını şaşırdığı da bir gerçek.

Türkiye’nin Buradaki Önemi

Türkiye İHA ile SİHA ihracatında önemli bir noktada bulunuyor. Türkiye’nin elinde bulunan İHA ve SİHA’larla ilgili herhangi bir resmi veri yok. Fakat ihracatı 2019’a göre %34 artarak 2,74 milyar lira oldu. 2023’te de savunma ve havacılık sektöründeki ihracatın 10 milyar dolara ulaşması hedefleniyor. Mevlütoğlu’na göre Türkiye’nin İHA alanındaki kritik sistem ve teknolojileri tam yetkinlik hedeflerken gittikçe güçleneceğini söylemek de mümkündür.