Küresel Gaz Sıkıntısı

Küresel Gaz Sıkıntısı

Dünya, doğal gaz ihtiyacını karşılayamayacak noktaya gelmiş olan Avrupa kaynaklı bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldı. Spot piyasada yüzde 500 artış gerçekleşen fiyatlarla beraber geniş çaplı elektrik kesintileri, fabrika kapanmaları gündemde yer alıyor. Çin’de şu andan itibaren problem yaşanırken, Brezilya ve Güney Kore şeklindeki ülkeler en kötü senaryoya hazırlanıyor.

Dünyamız Avrupa merkezli bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldı. Enerji üretiminde kömür kullanımlarının azaltılması ve çevreci politikaların etkisi ile, doğal gaza bağımlılığın artması, Kovid-19 pandemisinin etkisinin azalması ile artış yaşanan küresel talebi karşılayacak arz probleminin doğmasına neden oldu. Avrupa’nın doğal gaz stoklarında tarihin en düşük seviyelerinde çıkması alarm zillerinin çalmasına sebep oluyor. Özellikle yaklaşan kış ayının sert geçmesi durumunda küresel çapta elektrik kesintileri bir de fabrika kapanmalarının yaşanmasından endişe ediliyor. Avrupa’da sert geçecek kış aylarının küresel düzeylerde doğal gaz fiyatlarını rekor seviyelere taşıyacağı da belirtiliyor.

Avrupa’da Derin Endişe

Doğal gaz ile ilgili olarak Rusya ve Norveç gibi kaynak ülkelere bağımlı bulunan Avrupa’da doğal gaz stoklarının senenin bu zamanına göre tarihi düşük seviyelerde bulunması kış ayları için derin endişe yaratıyor. Geçen seneye göre doğal gaz fiyatlarının spot piyasa içerisinde yüzde 500 arttığı belirtilirken, mevcut boru hatlarından isteği karşılayacak arzın sağlanamayacağı da belirtiliyor. Rusya gibi kaynak ülkelerin kışın sert geçmesi dile ilgili olarak iç talebi karşılamaya yönelik atacağı adımların, durumu daha da kötü hale getirmesinden endişe ediliyor. Olası bir kötü senaryoda, artış gerçekleşen enerji fiyatlarının, gıda fiyatlarını direkt olarak etkilemesi ve küresel enflasyonu yükseltmesine sebep olacağı belirtiliyor. Şimdiden İngiltere’de birçok tedarikçinin artış gerçekleşen enerji fiyatları nedeniyle faaliyetlerine son vermek zorunda kaldığı ifade ediliyor.

Çin Mum Işığına Kaldı

Enerji krizi daha şimdiden dünyanın en büyük iki ekonomisinden biri olan Çin’i etkiliyor. Dünyanın en büyük doğal gaz ithalatçısı olan Çin’in kuzey doğu bölgelerinde sonbaharın gelmesi sonucunda havanın soğuması, kömür kullanımının eksilmesi ve Pekin’in emisyon amaçları dolayısıyla, birçok haneye elektrik verilemiyorken, bazı dükkanlarda mum ışığı kullanımı sağlandığı ve fabrikaların faaliyetlerini durdurduğu ifade edildi. Elektrik kesintilerinin yükselmesinin, ülkenin 2021 büyüme oranını etkileyebileceği ifade edildi. Öte yandan faaliyeti durmuş olan fabrikalar sebebiyle çeşitli mallarda tedarik probleminin baş göstereceği de kaydedildi.

İngiltere'de akaryakıt problemi için 'ordunun devreye girmesi' gündemde yer alıyor.

Güney Kore ve Brezilya’da Hazırlık

Yalnızca Avrupa ülkeleri ve Çin’de değil, Latin Amerika’nın en büyük ekonomisi Brezilya ve Güney Doğu Asya’nın sanayi merkezi Güney Kore de enerji ile ilgili problemi derinden hissediyor. Kore elektrik dağıtım şirketi olası isteklerinin patlamasını dengelemek için sekiz sene aradan sonra ilk defa doğal gaz fiyatlarına zam yapmak zorunda kaldı. Şirket bunu spot piyasa içerisinde yükselecek fiyatlara karşı bir önlem olarak açıkladı. Brezilya’da da düşük yağış miktarları hidroelektrik tesislerini etkileyince, doğal gaza olan istek zirve yaptı. Güney yarım kürede kışa denk gelen Temmuz ayında Brezilya’da doğal gaz ithalatı için bütün zamanların rekoru kırıldı, faturalar uçtu.

Yükselen enerji fiyatları geçen haftalarda İspanya’da protestolara neden oldu.

İtalya’da şok zam

İtalya’da elektrik üretiminde maliyetin yükselmesi nedeniyle hane halkının kullanmış olduğu elektriğe yüzde 29,8, doğal gaza yüzde 14,4 zam geldi. Zamlı fiyatlar 1 Ekim’den itibaren geçerli olmaya başlayacak. İtalya enerji otoritesinden gerçekleştirilen açıklamada, hükümetin acil müdahalesinin zam oranının daha yüksek olmasını önlediği ifade edildi.